خرید کنتاکتور تک فاز 

کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ)

در این مقاله به بررسی کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) میپردازیم، این مدل از کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) دارای 2 مدل کلید دار و اتوماتیک میباشد.

در کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) 2 کنتاکت باز 25 آمپر در دسترس کاربر است که با تحریک بوبین تغذیه 220 ولت جذب خواهد شد، در کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) به علت وصل هم زمان کنتاکت ها میتوانیم 2 کانال را با یکدیگر دوبل کنیم و از کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) به عنوان یک کنتاکتور تکفاز 50 آمپربهره ببریم.کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) در 2 مدل کلید دار و اتوماتیک آماده شده است .حال به بررسی تفاوت این 2 مدل کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) میپردازیم

 خرید محصول

مدل های کنتاکتورتکفازjbh 

.درمدل اول کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) کنتاکتور مانند موارد بالا که ذکر شده است عمل میکند و در دومین مدل از کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) یعنی مدل کلید دار کنتاکتور دارای یک کلید قطع و وصل دستی نیز میباشد که کاربر خود میتواند به صورت دستی نیز کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) را خاموش و روشن کند.

ابعاد کنتاکتورتکفازjbh 

حال میخواهیم به ابعاد کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) بپردازیم.این 2 مدل از کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) دارای ابعاد 18*80*65 میباشند.قابلیت نصب بر روی ریل کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) و همچنین کوچک بودن و قیمت و کیفیت بالای این محصول موجب شده است در بازار کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) بسیار محبوب قرار گیرد.

اما این کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) در کجا مصارف بالایی میتواند داشته باشد؟.

در صنعت ومصارف خانگی خلاء یک کنتاکتور تک فاز مانند کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) حس شده بود و ما در تلاش بوده ایم تا این کمبود را جبران کنیم.راه اندازی موتورهای تک فاز مانند بالابر ها ، کف کش ها ، موتور پمپ های خانگی و ... توسط کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) بسیار به اجرا کننده ها کمک کرده است در مصارف خانگی برای راه اندازی سیستم روشنایی و همچنین کولر گازی ها کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) نقش کلیدی را ایفا کرده است و همچنین در صنایع زیر شاخه نفت و گاز نیز کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) نقش آفرینی کرده است.از این صنایع میتوان بخش تلمبه خانه جایگاه های سوخت را نام برد که کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) بعد از نصب و راه اندازی نظر کاربران را به خود جلب کرد.حال یک سوال پیش میاید آیا بهتر نیست در مصارف تک فاز تا جریان 50 آمپر به جای کنتاکتور سه فاز مسولیت آن را به کنتاکتورتکفازjbh (جی بی اچ) داد.

کنتاکتورها از لحاظ ساختمان فیزیکی و عملکردی کاملاً مشابه رله عمل می‌کنند.

تفاوت عمده رله و کنتاکتور در این است که رله در مدار فرمان استفاده می‌شود و کنتاکتور در مدار قدرت یا به‌عبارت‌دیگر رله برای تقویت جریان خروجی تجهیزات کنترلی مانند PLC و … استفاده می‌شود و کنتاکتور برای تقویت سیگنال خروجی رله در کنترل تجهیزات قدرت اعم از الکتروموتورها، بانک‌های خازنی، مدارات روشنایی، گرم‌کن‌های الکتریکی و … استفاده می‌شود، ازاین‌رو می‌توان رله را یک قطعه واسط نیز نامید.

مزایای کنتاکتور نسبت به کلیدهای دستی:

1.  مصرف‌کننده از راه دور کنترل می‌شود.
2.  مصرف‌کننده از چند محل کنترل می‌شود.
3.  سرعت قطع و وصل کلید زیاد و استهلاک آن کم است.
4.  عمر مؤثرشان بیش‌تر است.
5.  امکان طراحی مدار فرمان اتوماتیک برای مراحل مختلف نیاز مصرف‌کننده وجود دارد.
6.  سرعت قطع و وصل کلید زیاد و استهلاک آن کم است.
7.  ازنظر حفاظتی مطمئن‌تر هستند و حفاظت مناسب‌تر و کامل‌تری دارند.
8.  هنگام قطع برق، مدار مصرف‌کننده نیز قطع می‌شود و به استارت مجدد نیاز پیدا می‌کند درنتیجه از خطرات وصل ناگهانی برق دستگاه جلوگیری می‌کند.

پارامترهای کنتاکتورها

• ولتاژهای نامی
  • ولتاژ کار نامی : مربوط به اتصال‌دهنده ( کنتاکت ها ) بوده و مقدار ولتاژی است که کنتاکت ها می‌توانند با جریان کار نامی در این ولتاژ مورداستفاده قرار گیرند. ولتاژ کنتاکت ها معمولاً بین ۲۲۰ الی ۶۶۰ ولت است.
  • ولتاژ عایقی نامی: استحکام عایقی بین عضوهای اتصالی را مشخص می‌کند.
  • ولتاژ تغذیه نامی: ولتاژی است که باید به بوبین کنتاکتور اتصال یابد و معمولاً مقدار آن روی بوبین کنتاکتور نوشته می‌شود. ولتاژ تغذیه بین ۲۴ الی ۳۸۰ ولت است.
• انرژی مصرفی کنتاکتورها: بوبین هر کنتاکتوری را می‌توان برای کار با ولتاژهای مختلف طراحی نمود از ۱۲ولت جریان مستقیم تا ۱۵ ولت متناوب و ولتاژهای دیگر. به علت عبور جریان از بوبین کنتاکتور، کنتاکتور به‌صورت یک مصرف‌کننده مقداری توان مصرف کرده و گرم می‌شود یک کنتاکتور خوب باید دارای مصرف داخلی کم باشد. برای کم کردن مصرف کنتاکتور می‌توان از یک مقاومت که بعد از عملکرد کنتاکتور با بوبین سری شود استفاده کرد. به دو سر این مقاومت تیغه‌ای از خود کنتاکتور وصل می‌گردد. بعدازاینکه جریان وارد سیم‌پیچ شد تیغه که قبلاً بسته بود بازشده و مقاومت سر راه بوبین قرار می‌گیرد و با آن سری می‌شود.
• جریان‌های نامی: چون کنتاکت های متحرک با فشار بر روی کنتاکت های ثابت اتصال پیدا می‌کنند و سطح کنتاکت ها نیز کاملاً صاف نیست لذا سطح تماس آن‌ها یک نقطه کوچک خواهد بود بنابراین در محل تماس دو کنتاکت مقاومت الکتریکی وجود داشته و عبور جریان باعث گرم شدن کنتاکت ها خواهد شد. هرچه زمان عبور جریان از کنتاکتورها بیشتر باشد کنتاکت های آن بیشتر گرم می‌شود. با توجه به زمان لازم برای وصل بودن کنتاکتورها جریان‌های زیر تعریف می‌شود :
  • جریان دائمی: جریانی است که می‌تواند در شرایط کار نرمال و در زمان نامحدود و بدون قطع شدن از کنتاکت های کنتاکتور عبور کرده و به آن صدمه‌ای نزند و حرارت ایجادشده در کنتاکت ها از حد مجاز تجاوز ننماید.
  • جریان هفتگی: جریانی است که در شرایط کار نرمال و با هفته‌ای یک‌بار اتصال می‌توان از کنتاکت های کنتاکتور عبور کرده و در خصوصیات کار کنتاکتور هیچ‌گونه تغییری رخ ندهد.
  • جریان هشت‌ساعتی: جریانی است که با اتصال یک‌بار در هر هشت ساعت در شرایط کار نرمال می‌تواند از کنتاکت های کنتاکتور عبور کرده و تغییری در خصوصیات کار کنتاکتور ایجاد نکند.
• جریان کار نامی: جریان کار نامی یک کنتاکتور جریانی است که شرط استفاده از کنتاکتور را بیان می‌کند و در رابطه با نوع و مقدار ولتاژ بار می‌باشد .
• جریان اتصال کوتاه ضربه‌ای: در مدار فرمان و مدار قدرت کنتاکتور باید از وسایل حفاظتی استفاده نمود تا در صورت اتصال کوتاه بلافاصله مدار قطع شود چون در فاصله زمانی اتصال کوتاه تا قطع مدار توسط وسایل حفاظتی از کنتاکت های کنتاکتور نیز جریان خیلی زیادی عبور می‌کند لذا باید کنتاکت ها تحمل این جریان را در این زمان کوتاه داشته باشند و به یکدیگر جوش نخورده و یا تغییر فرم ندهند.مقدار ماکزیمم جریان را در لحظه اتصال کوتاه با  Is  نشان داده و جریان اتصال کوتاه ضربه‌ای می‌نامند .
• جریان نامی زمان کم ( جریان ۱ ثانیه): مقدار مؤثر جریانی را که کلید برای زمان یک ثانیه در حالت اتصال کوتاه می‌تواند تحمل کند بدون اینکه صدمه ببیند جریان نامی زمان کم و یا جریان یک ثانیه نامیده می‌شود.

• فلش های قرمز محل اتصال سیم فاز از مدار فرمان است.
• فلش های آبی محل اتصال سیم نول از مدار فرمان است.
• فلش های سبز: در هر کنتاکتور، هر جفت از این پیچ های روبه روی هم ،که با فلش سبز مشخص شده است، فقط در زمان روشن شدن کنتاکتور(بسته شدن) به یدیگر راه میدند و بسته به نوع کنتاکتور، هر کنتاکتور ۳ تا ۵ جفت از این پیچ ها دارد.
• یک جفت پیچ به شماره ۱۳ و ۱۴ در هر کنتاکتور وجود دارد که اغلب برای اتصال به دوطرف سوئیچ استارت استفاده میشود. تا کنتاکتور را در زمان حالت روشن قفل کند.

دسته‌بندی کنتاکتور

کنتاکتورها با توجه به نوع باری که می‌توان به کنتاکت های آن‌ها متصل نمود و همچنین نوع ولتاژ بوبین آن‌ها به دسته‌های گوناگون تقسیم می‌شوند.کنتاکتورها بوبین AC با AC و کنتاکتورهای مدل DC با DC شروع می‌شوند.

• AC1 : بار اهمی – بار غیر سلفی یا سلفی ضعیف – گرم‌کن برقی با ضریب توان حدود .۰۹۵
• AC2 : برای راه‌اندازی موتورهای آسنکرون روتور سیم‌پیچی شده بدون ترمز جریان مخالف
• “AC2 : برای راه‌اندازی موتور آسنکرون با ترمز جریان مخالف  
• AC3: برای راه‌اندازی موتور آسنکرون روتور قفسه‌ای .هنگام قطع جریان نامی از تیغه‌ها عبور می‌کند جریان راه‌اندازی ۵تا ۷ برابر جریان نامی است
• AC4 : برای راه‌اندازی موتور آسنکرون روتور قفسه‌ای با ترمز . تعداد دفعات قطع و وصل زیاد در زمانی اندک
• AC11 : کنتاکتور کمکی بدون داشتن کنتاکت قدرت کوپل مغناطیسی – استفاده فقط در مدار فرمان
• DC1 : بار اهمی – بار غیر سلفی یا سلفی ضعیف – گرم‌کن
• DC2 : برای راه‌اندازی موتور شنت – قطع کردن موتور هنگام کار
• DC3 : برای راه‌اندازی موتور شنت  با تعداد دفعات قطع و وصل در فواصل زمانی اندک
• DC4 : راه‌اندازی موتورهای سری و قطع و وصل هنگام کار
• DC5 : راه‌اندازی موتور سری با تعداد دفعات قطع و وصل در فواصل زمانی اندک
• DC6 : کنتاکتور کمکی – کنتاکتور فرمان – کوپل مغناطیسی

تجهیزات جانبی کنتاکتور

یکی از تجهیزات کاربردی قابل نصب روی کنتاکتورها، کلید مکانیکی می باشد:

قفل مکانیکی

کنتاکتور یک کلید برگشت‌پذیر است، به این معنا که اگر تغذیه‌ بوبین قطع شود، کنتاکتور توسط نیروی فنر داخلی به وضعیت اول (قطع) برمی‌گردد. بنابراین برای وصل شدن و وصل ماندن کنتاکتور همواره باید ولتاژ دو سر بوبین آن باشد.

وصل بودن بوبین کنتاکتور در ساعات طولانی باعث مصرف انرژی، ایجاد حرارت، کاهش عمر بوبین، لرزش و استهلاک بخش‌های مکانیکی، قطع و وصل‌های کوتاه در افت ولتاژهای لحظه‌ای و غیره می‌شود.

برای رفع این مشکل، قطعه‌ای بانام کلید مکانیکی وجود دارد که وظیفه آن، تبدیل کنتاکتور به یک کلید قابل قطع و وصل با پالس می‌باشد. طبق تصویر زیر این قطعه از جلو به کنتاکتور اضافه‌شده و دو ترمینال برای تغذیه و یک شستی مکانیکی دارد.

قفل مکانیکی کنتاکتور

“کنترل با پالس” به این معناست که می‌توان کنتاکتور را با یک فرمان الکتریکی وصل و بافرمانی دیگر قطع کرد. این فرمان الکتریکی به‌صورت پالس بوده و زمان آن بسیار کوتاه است. با ارسال پالس اول به بوبین، کنتاکتور وصل و توسط واحد قفل مکانیکی در همان حالت باقی می‌ماند.

 نحوه تست کنتاکتور

ابتدا مولتیمتر را در حالت تست بوق (اتصال کوتاه سنج) قرار می‌دهیم و اتصال بین تیغه‌های کنتاکتور را چک کنیم.

1. وقتی بوبین کنتاکتور به برق متصل نیست هیچ‌یک از تیغه‌ها نباید به هم اتصال داشته باشند.
2. بوبین کنتاکتور را برق‌دار می‌کنیم. در این حالت هر یک از تیغه‌های ورودی باید به تیغه‌های خروجی مربوطه اتصال داشته باشند.

درصورتی‌که نتیجه هر دو تست فوق مثبت باشد کنتاکتور سالم است.

نکته پایانی:

1. از کنتاکتور جریان AC در جریان DC یا برعکس استفاده نشودچون باعث اتصال در مسیر مدار فرمان می شود.
2. در موقع استفاده از تیغه های کنتاکتور در مدار فرمان حتما دقیت کنید که تیغه های باز یا بسته در یک مسیر استفاده نشود چون  در این صورت صدای تک تک (با ریتم زیاد) تولید خواهد کرد.
3. با توجه به جریان بازگشتی بوبین کنتاکتورها، به هیچ عنوان کنتاکتور را مستقیم به PLC یا دیگر تجهیزات کنترلی با قدرت جریان دهی پایین وصل نکنید و حتما از کارت رله استفاده نمایید. پیرامون جریان بازگشتی در شماره آتی مفصل بحث خواهیم کرد.
4. معمولا کنتاکتور را ۲٫۵ برابر جریان نامی مصرف کننده انتخاب می کنند.