حفاظت کارت رله

 کارت رله

 سلام مهندس عزیزامروزسعی داریم درمورد رله برد  مطالب فنی را ارایه بدهیم. شاید برای شما اتفاق افتاده باشد که دریک پروژه رله های یک دستگاه درکمتراز3 ماه خراب شده باشد یا کارت رله که به عنوان یک قطعه حفاظتی دردستگاه ها وجود داشته است، دچارخرابی رله شده باشد. این موضوع درزمانی شایع تراست که رله ها یا رله برد  به شیربرقی فرمان میدهند یعنی دربیشتر پروژها مشاهده میشود این خرابی ها زمانی رخ داده است که دیوایس خروجی ما یک شیربرقی بوده است. اگرکمی دقت کنیم متوجه خرابی خواهیم شد ، علت خرابی این تیپ پروژه ها که دارای رله یا کارت رله هستند ولتاژ القای معکوس ( جریان حجومی قطع ) است. طبق قانون فاراده و لنز درالکترومغناطیس که میگوید ، یک مصرف کنند سلفی که درحال عبورجریان است در 2 سر خود دارای قطب مثبت ومنفی است و جهت ورود جریان به بارسلفی قطب مثبت و طرف دیرسلف را قطب منفی مینامند.

تصویربالا نمایان گرعبورجریان ازیک سلف است پس طبق صحبت های فوق سمت چپ سلف قطب مثبت و سمت راست سلف قطب منفی میباشد

درتصویربالا نیزمیتوانیم جهت میدان مغناطیسی را متناسب با جهت عبورجریان وقانون دست راست مشاهده میکنید.

حال میخواهیم به علت خرابی رله وکارت رله بپردازیم . مصرف کننده های سلفی مانند سلف ، موتور، بوبین و ...

با قطع شدن جریان الکتریکی مقابله میکنند . شاید بپرسید این مفهوم یعنی چه ؟ باید اشاره کرد که اگریک جریان الکتریکی را ازیک سلف عبوربدهیم طبق صحبت های فوق قطب مثبت ومنفی ایجاد خواهد شد ، حال اگرجریان را قطع کنیم سلف مقابله میکند ونمیخواد جرایانش را قطع کند وسریعا قطب های خود را تغییر پلاریته میدهد یعنی قطب مثبت خود را منفی میکند و قطب منفی خود را مثبت ومیخواد جهت جریان را تغییر دهد این تغییرپلاریته باعث ایجاد جریان در جهت عکس خود میشود .شاید بپرسید این جریان ازکجا ایجاد شده است ؟ این جریان براثر کاهش میدان مغناطیسی 2 سر بوبین ایجاد میشود . فلوهای مغناطیسی کم میشوند و سیم پیچ را قطع میکنند وموجب جریان درجهت معکوس میشود.زمان این فرآیند درحدود چند میلی ثانیه است.این جریان معکوس به سمت کنتاکت های رله یا رله برد حرکت میکند و دراین زمان کنتاکت رله یا رله برد که با قطع فرمانش میخواهد قطع شود را به شدت جذب میکند فرض کنید یک شخص میخواهد یک درب را بازکند اما شخصی دیگرنمیخواد بگذارد که درب بازشود و درب را محکم چسبیده است. این عمل موجب اصطحلاک رله و ماژول رله میشود که خرابی آنها را درکوتاه ترین زمان میبینید .

حال باید چه تکنیکی را برای طول عمر بیشتر رله یا کارت رله انجام بدهیم ؟

اگربتوانیم جریان معکوس را به گونه ای دمپ کنیم که قبل ازاعمال جریان به کنتاکت های رله یا ماژول رله مسیرجریان را به خود سلف برگردانیم ودرخودش تخلیه کنیم ، این مشکل خرابی رله یا ماژول رله را حل کرده ایم. حال یک سوال ، این جریان برگشتی یک کمیت dc است یا یک کمیت ac ؟ باید گفت که اگرمصرف کنند جریان dc مصرف کند این مقدار dc است و اگرمصرف کننده جریان ac دریافت کند این مقدارac است .حال برای دمپ کرن این جریان 2 قطعه الکترونیکی به شما معرفی خواهیم کرد تا حفاظت رله و ماژول رله را برعهده گیرد وطول عمرآنها را افزایش میدهد.

حالت اول اگر مصرف کننده dc  باشد

دراین حالت باید بر روی مصرف کننده یک دیود هرزگرد قرار دهیم تا حفاظت کامل رله یا کارت رله را برعده گیرد.

در تصویر بالا یک دیود مشاهده میکنید که 2 قطب دارد آند ( قطب مثبت ) و کاتد ( قطب منفی ) حال اگر یک مصرف کننده dc مانند یک شیر برقی را بخواهیم توسط رله یا کارت رله راه اندازی کنیم او نیز 2 قطب مثبت و منفی دارد .

تنها کافی است دیود را به صورت معکوس بر روی شیر برقی ببندیم .یعنی قطب کاتد (منفی ) را به مثبت شیربرقی و قطب آند ( مثبت ) را به منفی شیر برقی ببندیم یعنی دیود را به صورت موازی با شیر برقی ببندیم . این عمل حفاظت رله و کارت رله را افزایش میدهد و طول عمر قطعات را تا 15 سال بالا میبرد.

حالت دوم اگرمصرف کننده ac باشد

اگرمصرف کننده شما ac باشد دیگرقطب مثبت منفی ندارد بلکه فاز و نول را به مصرف کننده متصل میکند ، پس جریان معکوس شما درزمان خاموش شدن نیز ac است پس نیاز به یک قطعه 2 طرفه است و دیگردیود که یک قطعه یک طرفه است گزینه مناسبی نیست. پیشنهاد ما در این قسمت قطعه ای الکترونیکی با نام وریستور است.

درتصویرزیریک وریستوررا مشاهده میکنید وریستورباید ولتاژ 230 ولت را پشتیبانی کند، وریستور در جریان های متفاون از 1 تا 5 آمپر در بیشتردربازارموجود است که باید متناسب با نیازگزینه مناسب را انتخاب کنید.

کافی است این قطعه را به صورت موازی با مصرف کننده های ac مانند شیر برقی ها ببندید و رله و کارت رله خود را تا سالیان سال بیمه کنید .

ما درمحصولات خود این نکات حفاظتی را دیده ایم اما نکته اینجاست که این قطعات باید حتما برروی مصرف کننده ها نصب شوند وقابلیت نصب برروی کارت رله را ندارند وکاربرباید این قطعات را جداگانه خرید کند و جهت حفاظت کارت رله برروی مصرف کننده هایش نصب کند. جهت سهولت کاردرمحصولات کارت رله شرکت pma ما این قطعات را جهت نصب برروی مصرف کننده ها داخل بسته بندی های خود قرار داده ایم تا موجب افزایش طول عمر رله برد شما گردد .

دراین مقاله سعی شد که نکات کلیدی ومهمی را جهت حفاظت کارت رله مطرح کنیم.

امید است بتوانیم درجهت رشد وشکوفایی صنعت اتوماسیون قدم برداریم.

کارت رله (ماژول رله)

یک کارت رله با کیفیت چه پارامترهایی داراست؟

کارت رله(ماژول رله) یا برد رله درواقع مجموعه ازرله ها برروی یک برد الکترونیکی است.کارت رله درمدارات اتوماسیون ومدارات رله کنتاکتوری مصرف میشوند که دلیل استفاده از کارت رله(ماژول رله) را دراین مقاله بررسی میکنیم.

یکی از دلایلی که مصرف کارت رله(ماژول رله) را درصنعت محبوب کرده است حفاظت ازخروجی های دستگاهای پی ال سی است .خروجی دستگاه های کنترل غالبا جریان خروجی کمی را پشتیبانی میکنند.حال فرض کنید جریان راه اندازی بالا داشته باشیم یا بخواهیم جریان سلفی راه اندازی کنیم.دراین شرایط رله های داخلی دستگاه های کنترل تحت فشار قرارمیگیرند که این امرموجب خرابی و یا کاهش طول عمر آنها خواهد شد. کارت رله(ماژول رله)  دراین شرایط نقش یک واسط راه انداز را دارد و فرمان را از دستگاه های کنترل دریافت میکند وستور را صادر میکنند ، درواقع کارت رله(ماژول رله) عمل راه اندازی را برعهده میگیرد. به این علت کارت رله(ماژول رله) درآمپراژهای مختلف تولید وروانه بازارمیشوند تا بتواند دستگاه های مختلف با آمپراژ های مختلف را راه اندازی کند. درداخل بازار 2 مدل کارت رله(ماژول رله) بیش از دیگر آمپرها مصرف میشود. آمپراژ 10 آمپر و 16 آمپر اما یک نکته کلیدی را باید بدانیم .داخل دستگاه های کنترلی که فرمان صادر میکنند غالبا رله 10 آمپرمصرف میشود و اگر ما در زمان انتخاب کارت رله(ماژول رله)  آمپراژ 10 آمپر را استفاده کنیم عملا کمکی به سیستم حفاظتی ما نشده است و فقط کارت رله(ماژول رله) موجب میشود که جریان اعمالی بر روی رله کنترلر قرار نگیرد . اما هدف از قراردادن کارت رله(ماژول رله) افزایش طول عمر نیزمیباشد که در این مدارات بهتر است از آمپراژ بالاتر یعنی 16 آمپر بهره ببریم. پس دقت کنید درزمان انتخاب جریانی بیش ازمقداررله های دستگاه های کنترل انتخاب کنید که موجب طول عمر و بهره وری بیشتر کارت رله(ماژول رله)خواهد شد.

اما درانتخاب کارت رله(ماژول رله) باید نکاتی را بررسی کرد که بسیار مهم و فنی است و اگر در کار رعایت شود نشان میدهد که شما یک مهندس کار بلد هستید.

در زمان انتخاب کارت رله(ماژول رله)  باید دقت کنید که ابعاد کارت رله(ماژول رله) بسیار مهم است گاهی اوقات فاصله بین 2 رله بر روی یک برد آنقدر کم است که اگر یک کانال از فاز شماره یک و کانال دیگر از فاز شماره 2 خروجی بگیرد این فاصله نزدیک بر روی کارت رله(ماژول رله) موجب میشود که بین این 2 کانال کارت رله(ماژول رله) قوس مغناطیسی زده شود و کارت رله(ماژول رله)  سریعا بسوزد . باید اشاره کنم که 2 فازغیرهمنام درکنارهم 380 ولت اختلاف ولتاژ دارند. اما گاهی اوقات میبینیم برای جلوگیری ازاین مشکل فاصله ها را زیاد میکنند که موجب میشود حجم کارت رله(ماژول رله) زیاد شود . مشکلی ایجاد نمیشود فقط کمکی هزینه زیاد میشود که باید مصرف کننده پرداخت کند پس در انتخاب کارت رله(ماژول رله) هوشیار باشید ما یک نکته کلیدی را بررسی کردیم.

درتصویرفوق یک کارت رله(ماژول رله) که فاصله رله کم دارد را مشاهده مینمایید که موجب قوس مغناطیسی خواهد شد.

اما نکته دیگری که درانتخاب کارت رله(ماژول رله) بسیار مهم است تعداد رله ها است که .یک استانداردی برای کارت رله(ماژول رله) صادق است آن هم تعداد مبنای 2 . به علت این که کارت رله(ماژول رله) دردرگاه های خروجی دستگاه های کنترل (پی ال سی) قرارمیگیرند ازاستاندارد کنترل مبنای 2 بهره میبرند یعنی تعداد کانال های کارت رله(ماژول رله) به این تعداد دیده میشود

 2-4-8-16-32-64-........  

اما تا چه تعداد قابل استفاده است ؟

کارت رله(ماژول رله) درتعداد 2 کانال تا 8 کانال استانداد است .اما باید یگوییم عده ای کارت رله(ماژول رله) با تعداد 16 کانال نیزتولید میکنند.فرض کنید 16 کانال چه ابعاد بزرگی است واگر ازدستتان سقوط کند ... شک نکنید میشکند و پولتان را هدرخواهد داد . پس درانتخاب کارت رله(ماژول رله) هوشیار باشید اگر کسی گفت یک کارت رله(ماژول رله) 16 کاناله از 2 کارت رله(ماژول رله)  8 کاناله جای کمتری اشغال میکند باید گفت تفاوت این 2 فقط یک سانتی متراست اما خسارتش بسیارزیاد. پیشنهاد ما کارت رله(ماژول رله) 4 و8 کاناله است.

در تصویر بالا یک کارت رله(ماژول رله) با تعداد کنتاکت بالا میبینید که طول برد را بالا برده است .

به نظر شما استحکام دارد؟

نکته دیگر درمورد کارت رله(ماژول رله) که بیشترشامل کارت رله(ماژول رله) با آمپراژ 16 است این نکته کلیدی است . زیرمحصولات را بررسی کنید یعنی برد را ازریل خارج کنید و زیرش را بررسی کنید حتما حتما باید ترک های خروجی با قطر بالا و حتما با ضخامت بالا قلع اندود شده باشد اگراین نکته را مشاهده نکردید یعنی کارت رله(ماژول رله) کیفیت بالایی ندارد و درجریان 16 آمپر احتمال خرابی کارت رله(ماژول رله) وجود دارد.

به تصویر زیردقت کنید یک کارت رله(ماژول رله) که فاقد برحفاظتی است را مشاهده میکنید.

این محصولات در مدت زمان های کوتاه دچار مشکل شده یعنی در واقع یه علت مسی بودن برد های مدار چاپی بعد از مدتی برد داخلی کارت رله(ماژول رله) اکسید میشود و از بین میرود.

پس در انتخاب یک کارت رله(ماژول رله) با کیفیت کوشا باشید.

دقت کنید کارت رله(ماژول رله) در 2 طرف برد باید چاپ حفاظتی داشته باشد این امرموجب میشود کارت رله(ماژول رله)  درمقابل رطوبت و دما طول عمربیشتری داشته باشد.اگرفقط یک لایه حفاظتی مشاهده میکنید یا یک برد قهوه ای رنگ مشاهده میکنید باید بگوییم که جهت کاهش قیمت کارت رله(ماژول رله) ازکیفیت آن کاسته اند پس هوشیارانه درانتخاب خود دقت کنید.

 اما کانکتورهای مصرفی درکارت رله(ماژول رله) بسیارمهم است این کانکتورها باید 2 تیکه وجدا شونده باشند برای این نکته نیزعلتی وجود دارد .در زمان سیم بندی تکنسین باید کانکتور را جدا کند و به راحتی سیم بندی را انجام دهد و سپس کانکتور را بر روی کارت رله(ماژول رله) متصل کند . فرص بگیرید بر روی ارتفاع یا یک جای تاریک درحال سیم بندی هستید آیا دوست دارید به سختی به کارت رله(ماژول رله) دسترسی داشته باشید یا این که با خیال آرام و مرتب سیم بندی های منظمی انجام دهید.تفاوت قیمتی این کانکتورها با مدل ساده بسیاربالاست و بیش از 5 برابر قیمت یک کاکنتور ساده است. پس اگر یک کانکتور ساده مشاهده کردید کمی صبر کنید. از کیفیت کارت رله(ماژول رله)کاسته شده است.

شاید بگویید یک کارت رله(ماژول رله) ساده چقدرنکات مهم دارد ، باید بگوییم که بخش راه اندازی یا درایور کردن دیوایس بخش مهمی است که کارت رله(ماژول رله) دراین بخش قرار گرفته و جهت طول عمر بیشتر قطعات باید این نکات کلیدی را درمورد کارت رله(ماژول رله) بررسی کنیم.

اما کارت رله(ماژول رله) باید خود نیزحفاظت داشته باشد تا طول بیشتری را به دست بیاورد اما یک کارت رله(ماژول رله) باید چه حفاظت هایی داشته باشد؟

باید بگوییم که کارت رله(ماژول رله) با چند قطعه ساده حفاظت میشود .اولین قطعه دیود هرزگرد یا دیود دمپینگ است که حتما باید بر روی کارت رله(ماژول رله) قرارگیرد.دومین قطعه مقاومت است که محدود کننده جریان رله های  بر روی کارت رله(ماژول رله) است. اما سومین قطعه یک پل دیود است که عمل پلاریته ولتاژ و محدود کردن ولتاژ کارت رله(ماژول رله) را برعهده دارد.شاید بپرسید پلاریته کارت رله(ماژول رله) یعنی چی ؟

 باید بگویم که فرمان های یک کارت رله(ماژول رله) میتواند مثبت و منفی باشد یعنی با مثبت یا منفی میتوان کارت رله(ماژول رله) را تحریک کرد. قطعه ای بر روی کارت رله(ماژول رله) قرار دارد که این عمل را برای ما انجام میدهد.پل دیود این عمل پلاریته را به خوبی انجام میدهد و همچنین دامنه ولتاژرا کاهش داده و موجب حفاظت کارت رله(ماژول رله)  خواهد شد.پس فراموش نکنید اگر بر روی یک کارت رله(ماژول رله) این قطعات حفاظتی را مشاهده نکردید باید کمی درانتخاب خود دقت کنید و یک کارت رله(ماژول رله) با کیفیت ومناسب انتخاب کنید.

در تصویر بالا یک کارت رله(ماژول رله)  با حفاظت کامل مشاهده مینمایید

اما نکته دیگر و بسیارمهم ظاهرکارت رله(ماژول رله) است .فراموش نشود که این قطعه باکس ندارد و باید ازنظرظاهری شکیل باشد . کارت رله(ماژول رله) دریک تابلو برق درمعرض دید است پس باید به ظاهر کار توجه بشود.

در تصویر زیر دقت کنید که یک کارت رله(ماژول رله) چقدر میتواند ظاهر یک تابلو را خراب کند یا به تابلو جلوه بدهد.

تمام این نکات درباره کارت رله(ماژول رله) بایدرعایت شود و همچنین باید قیمت را نیز در دستور کارقرار داد. درشرایط فعلی باید یک کارت رله(ماژول رله) با کیفیت بالا و قیمت پایین به بازار معرفی کرد و بتوان به مشتریان خدمات داد.

شرکت پویا گستران ماهرآریایی با برند PMA درسبد محصولاتش کارت رله(ماژول رله) 16 آمپر را در2 تیپ 4 و8 کاناله معرفی کرده است که تمام پارامترهای فوق را دراست و یک کارت رله(ماژول رله) با یک قیمت رقابتی محسوب میشود.

اما شما کاربر گرامی اگر مدل خاصی از کارت رله(ماژول رله) با ولتاژ کاری خاص و یا تعداد کانال و یا کنتاکت خاص مد نظر دارید میتوانید با ما درارتباط باشید تا کارت رله(ماژول رله) مورد استفاده شما در سبد محصولات قرار بگیرد.

با سپاس

گروه فنی مهندسی PMA